گزارش ارتباط با مشتری؛
بیكاری در پاییز ۹۹ چگونه به پایین ترین نرخ ۲۵ سال گذشته رسید؟
به گزارش ارتباط با مشتری نرخ بیکاری در پاییز سال جاری به ۹.۴ درصد رسیده که پایین ترین نرخ در ۲۵ سال قبل است، اما دلیل این کاهش نرخ باوجود انتشار کرونا و کساد شدن خیلی از کسب و کارها چیست؟
به گزارش ارتباط با مشتری به نقل از مهر، بازار کار یکی از بخش هایی بود که بعد از شیوع کرونا به شدت تحت تاثیر قرار گرفت، چونکه خیلی از کسب و کارها متأثر از شیوع این ویروس یا رو به تعطیلی رفتند و یا مجبور به تعدیل نیرو شدند، به شکلی که طبق اعلام معاون اول رئیس جمهوری، در فصل بهار ۱.۴ میلیون نفر بیکار شدند که این عدد در فصل تابستان با کاهش ۲۰۰ هزار نفری به ۱.۲ ملیون نفر رسید. در فصل پاییز هم یک میلیون و ۳۳ هزار نفر همچنان بیکار مانده اند.
در این بین، باآنکه به تعداد بیکاران کشور افزوده شده است اما نرخ بیکاری اعلام شده از جانب مرکز آمار ایران برای پاییز سال جاری عدد ۹.۴ درصد را نشان داده است یعنی باآنکه یک میلیون و ۳۳ هزار نفر به جمعیت بیکاران کشور در پاییز سال جاری افزوده شده است اما نرخ بیکاری نسبت به پاییز سال گذشته ۱.۲ درصد کاهش یافته است.
نکته مهم اینکه نرخ بیکاری ۹.۴ درصدی پاییز سال جاری، کمترین رقم بیکاری در کشور از سال ۱۳۷۵ تابحال است.
در نمودار زیر نرخ بیکاری از سال ۷۵ تا پاییز سال ۹۹ آمده است.
کاهش نرخ بیکاری چگونه رکورد ۲۵ ساله زد؟
برای پاسخ به این سؤال لازم است به جمعیت فعال کشور (شاغل و بیکار) نگاهی کرد چونکه جمعیت فعال مهم ترین فاکتور در تعیین نرخ بیکاری و نرخ اشتغال هر کشوری است. در پاییز سال جاری نرخ جمعیت فعال کشور نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ۱۳۹۸) ۲.۹ درصد کاهش یافته است؛ ازاین رو رسیدن نرخ بیکاری به ۹.۴ درصد متأثر از کاهش نرخ جمعیت فعال کشور بوده است و ارتباطی به کاهش واقعی جمعیت بیکار کشور و بهبود وضعیت بازار کار ندارد.
این گزاره به این معناست که با عنایت به این که ۲.۹ درصد از افرادی که قبلاً تمایل به پیدا کردن کار داشتند و یا اینکه شاغل بودند، دیگر هیچ علاقه ای به حضور در بازار کار ندارند و جزو هیچکدام از دو دسته بیکار و شاغل نمی شوند، ازاین رو نرخ بیکاری محاسبه شده هم کاهش یافته است.
به بیان دیگر، کاهش نرخ بیکاری کشور به ۹.۴ درصد ناشی از افزایش فرصت های جدید اشتغال و شاغل شدن بیکاران نیست؛ بلکه جمعیت بیکاران از جستجوی کار دست کشیده اند و بدنبال کار نیستند؛ یعنی از شمار جمعیت فعال کشور خارج شده اند.
در این ارتباط، محمدرضا عبداللهی، کارشناس حوزه کار به خبرنگار مهر می گوید: اگر برای جمعیت فعال دو ریشه در نظر بگیریم، این دو ریشه شامل بیکاران و شاغلین می شود؛ اینکه تمایل به کار در افراد کم می شود را باید بخش بندی کرد. بعنوان نمونه یک گروه از شاغلین که گروه عمده ای هم هستند، خانم هایی را شامل می شود که از مشاغلی که عایدی مالی چندانی برایشان نداشته است و چندان با کیفیت نبوده است، استعفا داده اند و دیگر تقاضای کار نکرده اند.
وی اضافه کرد: گروه دیگر افرادی هستند که به علت ملاحظات بهداشتی فعلاً از بازار کار خارج شده اند چونکه شغل آنها تأمین کننده اصلی معیشت خانوار نبوده است و مثلاً درآمد خانوار را از محل هایی همچون سود سپرده های بانکی، بازار سرمایه و … تأمین می کرده اند. ازاین رو این مدل خروج از بازار کار، به صورت اختیاری اتفاق افتاده است.
این کارشناس حوزه کار اظهار داشت: بیکارانی که از جمعیت فعال خارج و به جمعیت غیرفعال پیوسته اند، کسانی هستند که طی یکی دو سال گذشته به دنبال کار بوده اند و طی سال جاری به علت دلسردی از یافتن شغل، از بازار کار خارج شده و جزو جمعیت غیرفعال شده اند و اصلاً دیگر به دنبال کار هم نیستند.
سهم عمده اشتغال ناقص در بین شاغلین
از سویی دیگر ۹.۹ درصد از جمعیت شاغل کشور فاقد شغل ثابت بوده و جزو شاغلین ناقص محسوب می شوند یعنی این افراد باآنکه آمادگی ورود به اشتغال کامل را دارند اما به علت کمبود شغل مناسب، در هفته کمتر از ۴۴ ساعت کار می کنند. ازاین رو باآنکه جمعیت شاغلین کشور در پاییز سال جاری ۲۳ میلیون و ۴۱۳ هزار نفر بوده اما ۹.۹ درصد از این افراد اشتغال ناقص داشته اند.
عبدالهی در این رابطه هم می گوید: تقریباً نرخ اشتغال ناقص ما ۱۰ درصد است یعنی اینکه افرادی که در هفته زیر ۴۴ ساعت کار می کنند و برای بهبود وضعیت معیشت خانوار علاقه مند به کار کردن بیشتر هستند اما امکانش وجود دارد، ازاین رو اگر از منظر سیاست گذاری نگاه نماییم افراد دارای اشتغال ناقص هم باید بیکار لحاظ شوند چونکه معیشت خانوارشان تأمین نمی گردد.
وی اضافه کرد: وقتی در مورد شغل صحبت می نماییم در مورد شغلی صحبت می نماییم که فرد در بنگاهی مشغول به کار است و حداقل دستمزد وزارت کار را دریافت می کند و بیمه هم دارد و مابقی افراد جامعه را بیکار تلقی نماییم، در این صورت نرخ بیکاری سرسام آور می شود.
به گزارش ارتباط با مشتری به نقل از مهر، نرخ بیکاری ۹.۴ درصدی به لحاظ شاخصهای بین المللی درست است اما به لحاظ کارکردی برای برنامه ریزی در حوزه کار نمی تواند شاخص درستی باشد، ازاین رو اگر سیاست گذار به دنبال بهبود بازار کار کشور است نباید فقط به عدد نرخ بیکاری توجه داشته باشد بلکه باید نرخ جمعیت فعال و نرخ اشتغال ناقص را در نظر بگیرد؛ از سویی دیگر هم طبق اعلام مرکز پژوهش های مجلس ۶۰ درصد از جمعیت شاغل کشور فاقد بیمه هستند، ازاین رو سیاست گذار حتما باید این مورد را هم در نظر بگیرد.
گفتنی است؛ جمعیت غیرفعال به کسانی گفته می شود که در سن اشتغال قرار دارند؛ شغلی ندارند و در جستجوی کار هم نیستند. ازاین رو آن دسته از بیکارانی که از جستجوی کار دست می کشند، یا شاغلانی که بیکار شده و قصدی برای شاغل شدن ندارند جزو جمعیت غیرفعال دسته بندی می شوند.
جمعیت فعال هم به کسانی گفته می شود که در سن اشتغال قرار دارند و در زمان بررسی، یا شاغل هستند، یا در جستجوی کار. ازاین رو جمعیت فعال شامل جمعیت بیکار و جمعیت شاغل می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب