خروج ۲۸ درصد بیكاران به دلیل دلسردی از یافتن شغل
چند درصد مردان و زنان شاغل بیمه نیستند؟
ارتباط با مشتری: در صورتیكه 60 درصد اشتغال كشور را مشاغل غیررسمی می سازند و سهم اشتغال غیر رسمی در خیلی از استانهای كشور بالای 70 درصد است، آمارها نشان میدهد كه مشاغل غیررسمی بیش از مشاغل رسمی در معرض لطمه ها و تبعات شوك ناشی از كرونا قرار دارند.
به گزارش ارتباط با مشتری به نقل از ایسنا، بررسی وضعیت بازار کار ایران در زمستان ۱۳۹۸ نشان میدهد نرخ بیکاری نسبت به زمستان ۱۳۹۷ کاهشی ۱.۷ درصدی داشته است. با این وجود از جمعیت ۳۲۷۰ هزار نفری بیکاران در زمستان ۱۳۹۷، ۳۵.۱ درصد موفق به یافتن شغل شده، ۳۶.۸ درصد همچنان بیکار مانده اند و ۲۷.۹ درصد به سبب دلسرد شدن از یافتن شغل از بازار کار خارج شده اند. چنانچه افراد دلسرد شده همچنان در بازار کار باقی می ماندند نرخ بیکاری در زمستان ۱۳۹۸ بجای ۱۰.۶ درصد اعلام شده توسط مرکز آمار ایران به ۱۳.۶ درصد می رسید.
کاهش چشم گیر رشد تعداد شاغلان در زمستان ۹۸
رشد تعداد شاغلان نیز کاهش شایان توجهی نسبت به سال های قبل داشته به نحوی که در این فصل حدود ۵۲ هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده است و این افزایش اشتغال در بخش خدمات و آن هم در مناطق شهری رخ داده است، در سایر بخشها با کاهش تعداد شاغلان روبه رو بوده ایم و در این شرایط تحمیل شوک پیش بینی نشده بیماری کرونا بر بازار کار کشور شرایط را بسیار بغرنج تر کرده است. در واقع ساختار بازار کار کشور سبب شده تا اثر شیوع این بیماری بر بازار کار تشدید شود.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی تحولات بازار کار و ساختار اشتغال کشور از منظر مشاغل رسمی و غیر رسمی پرداخته است. نتایج تحقیقات این مرکز نشان میدهد که بنگاه های کوچک باتوجه به وابستگی بیشتر به منابع داخلی برای تامین سرمایه در گردش و همین طور ضرورت پرداخت هزینه های جاری با تواتر کوتاه مدت، در معرض آسیبهای شدیدتر ناشی از شوک کرونا در کوتاه مدت هستند و در معرض خطر بیشتری قرار دارند. از مجموع ۲۳.۸ میلیون نفر افراد شاغل کل کشور در سال ۱۳۹۷، ۱۵.۴ میلیون نفر در بنگاه های کوچک ۱ تا ۴ نفر شاغل بودند و در مجموع حدود ۶۵ درصد اشتغال کشور را همین بنگاههای کوچک تشکیل داده است.
۶۰ درصد اشتغال کشور متعلق به مشاغل غیررسمی
همچنین مشاغل غیررسمی بیش از مشاغل رسمی در معرض لطمه ناشی از شوک کرونا قرار دارند این در حالیست که ۶۰ درصد اشتغال کشور را مشاغل غیررسمی می سازند و حتی سهم اشتغال غیررسمی در خیلی از استانهای کشور بالای ۷۰ درصد است. از نگاه بخشی نیز بخش خدمات بیش از سایر بخش ها در معرض آسیبهای ناشی از کرونا قرار دارد.
آمارها نشان میدهد حدود ۳۷ درصد از شاغلان بخش خدمات کارکن مستقل هستند، ۵۰ درصد از شاغلان بخش خدمات دارای اشتغال غیررسمی و فاقد بیمه هستند، ۵۷ درصد از اشتغال بخش خدمات برای بنگاههای دارای ۱ تا ۴ کارکن است و در میان شاغلان بخش خدمات بنگاههای ۱ تا ۴ نفر کارکن، شاغلان کارکن مستقل، با ۶۳ درصد بیشترین سهم را دارند که شاغلان مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی، ۳۰ درصد آنرا می سازند.
ساختار اشتغال از منظر مشاغل رسمی و غیررسمی فاقد بیمه
مشاغل غیررسمی بیش از مشاغل رسمی در معرض لطمه شوک ناشی از کرونا هستند برای اینکه در مشاغل رسمی رابطه کاری شاغل و بنگاه در قالب یک قرارداد با کارفرما تعریف می شود که غالباً افراد تحت پوشش بیمه قرار می گیرند. این رابطه کاری به دلیلهای مختلف پایدارتر از مشاغلی است که قرارداد و پوشش بیمه برای نیروی کار وجود ندارد.
برابر بررسی های مرکز پژوهشهای مجلس، بطور میانگین ۶۰ درصد از اشتغال کشور را مشاغل غیررسمی می سازند به شکلی که در سال ۱۳۹۷، بیش از ۶۱ درصد زنان و ۵۹ درصد مردان دارای مشاغل غیررسمی بوده اند.
یافته های این گزارش همین طور نشان میدهد که ۸۱ درصد از شاغلان غیررسمی کشور را مردان و حدود ۱۹ درصد را زنان می سازند.
همچنین ۳۵ درصد از مردان و ۱۷ درصد از زنان شاغل در بخش رسمی، در بنگاههای ۱ تا ۴ نفر کارکن اشتغال به کار دارند و حدود ۸۷ درصد از مردان و ۸۴ درصد از زنان شاغل در بخش غیررسمی، در بنگاههای ۱ تا ۴ نفر کارکن مشغول به فعالیت هستند.
سهم اشتغال غیررسمی در بیشتر استانهای کشور نیز بالای ۵۰ درصد بوده است به نحوی که در استانهای محروم و مرزی همچون آذربایجان غربی سهم اشتغال غیر رسمی ۷۳ درصد، در خراسان شمالی ۷۲ درصد در مازندران ۷۱ درصد و سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و کردستان ۷۰ درصد بسیار بالا است.
در بحث شاغلان جدید، آمارها نشان میدهد که طی سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ حدود ۳ میلیون نفر به جمعیت شاغل کشور افزوده شده که این جمعیت جدید شاغل، دارای خاصیت هایی هستند که عمدتاً از کاهش تقاضای ناشی از بیماری کرونا لطمه خواهند دید. اشتغال به وجود آمده اشتغالی است که نه بخش دولتی یا شرکتی و کارخانه ای، بلکه بخش غیر شرکتی و با تمرکز بر خدماتی مانند خرده فروشی و عمده فروشی، تعمیرات، حمل و نقل، واسطه گری و خدمات مواد غذایی به وجود آمده است. در این دوره که تقاضای نیروی کار جدید از طرف شرکتها و بنگاههای اقتصادیی متوسط و بزرگ بسیار محدود بوده قسمتی از جمعیت فعال به سبب نیاز برای تامین معیشت، خود اقدام به ایجاد مشاغل و ارائه خدماتی برای گذران زندگی خود کرده اند پس این مشاغل که با وضعیت شغلی "کارکن مستقل" طبقه بندی می شود دارای قرارداد به معنای متعارف بین بنگاههای اقتصادی و کارکنان خود نیستند و تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرند. این گروه از شاغلان عمدتاً مشاغل تمام وقت ندارند و در موقعیتهای شغلی ناپایداری مشغول هستند که عمدتاً به تقاضای خانوارها و حضور آنان در خارج از خانه وابسته است بدین جهت انتظار می رود کاهش تقاضای رخ داده طی ماه اسفند و تداوم آن تا اردیبهشت سال ۱۳۹۹ سبب از بین رفتن گسترده این مشاغل شود.
در این بررسی، سهم کارکنان مستقل از کل شاغلان در ۱۲ استان خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، کردستان، مازندران، آذربایجان شرقی، لرستان، همدان، ایلام، کرمانشاه، آذربایجان غربی، کرمان، چهارمحال و بختیاری بالای ۵۰ درصد است.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس از بررسی ساختار اشتغال کشور به تفکیک بخش حاکی از آنست که از نگاه بخشی، بخش خدمات بیش از سایر بخشها در معرض آسیبهای ناشی از کرونا قرار گرفته است به نحوی که هم اکنون بطور متوسط ۵۰ درصد اشتغال کشور مربوط به بخش خدمات است. در مراحل بعد و با تداوم بحران کرونا بخش صنعت درنتیجه کاهش تقاضا و افت فروش در بخش خدمات لطمه خواهد دید. یکی از علل لطمه پذیری بیشتر بخش خدمات این است که اغلب به حضور مشتری در محل ارائه خدمات نیاز دارد. همین طور از بین مشاغل بخش خدمات عمدتاً افراد خود اشتغال یا کارکنان مستقل در معرض شوک منفی تقاضای ناشی از کرونا هستند، برای اینکه عمده مشاغل این گروه خصوصاً در بخش خدمات، با تقاضای مصرفی و روزانه مردم در ارتباط هستند.
آمارها نشان میدهد که ۵۰ درصد شاغلان بخش خدمات دارای اشتغال غیررسمی و فاقد بیمه هستند که در این بین مردان فاقد بیمه ۴۲ درصد و زنان فاقد بیمه ۸ درصد از کل شاغلان بخش خدمات را می سازند. آمار و اطلاعات نشان میدهد حدود ۳۷ درصد از شاغلان بخش خدمات کارکن مستقل هستند. همین طور ۵۰ درصد از شاغلان بخش خدمات دارای اشتغال غیررسمی و فاقد بیمه هستند. در این بین مردان فاقد بیمه ۴۲ درصد و زنان فاقد بیمه ۸ درصد از کل شاغلان بخش خدمات را می سازند.
در میان استانهای کشور نیز، استان تهران با ۲۱ درصد بیشترین سهم از اشتغال بخش خدمات را به خود مختص کرده است. نتایج بررسی ها نشان میدهد که ۵۷ درصد از اشتغال بخش خدمات مربوط به بنگاههای دارای ۱ تا ۴ کارکن است و در میان شاغلان بخش خدمات بنگاههای ۱ تا ۴ نفر کارکن، شاغلان کارکن مستقل، با ۶۳ درصد بیشترین سهم را دارند و شاغلان مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی ۳۰ درصد آنرا می سازند.
بر اساس این گزارش یکی از چالش های بازار کار ایران، عدم توازن منطقه ای در میان استانهای کشور است به نحوی که تفاوت نرخ بیکاری بین استانی تا حدود ۱۰ درصد می رسد و این تفاوت در نرخ بیکاری زنان و جوانان تحصیلکرده بمراتب بیشتر است؛ این در حالیست که استانهای محروم، در اشتغال غیررسمی، در میزان اشتغال از ناحیه بنگاههای زیر پنج نفر کارکن و همین طور وضعیت شغلی کارکن مستقل، سهم بسیار بالایی دارند پس باتوجه به لطمه پذیری شدید این موارد از شیوع ویروس کرونا و بمنظور جلوگیری از افزایش عدم توازن منطقه ای پیشنهاد می شود که دولت بسته سیاستی حمایتی ویژه ای را برای استانهای مذکور تدوین و اجرایی کند.
منبع: ارتباط با مشتری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب