جهش بی سابقه قیمت گوشت در بازار
به گزارش ارتباط با مشتری، در یک سال گذشته، بازار گوشت قرمز در ایران گرفتار التهاب شد و نرخها بصورت بی سابقه ای جهش کردند؛ گزارش های میدانی و رسمی نشان میدهد قیمت هر کیلو گوشت قرمز از یک میلیون تومان عبور کرده است.
به گزارش ارتباط با مشتری به نقل از خبر آنلاین، این جهش حاصل مجموعه ای از عوامل ازجمله کاهش عرضه به علت خشک سالی، گرانی نهاده های دامی، تغییر سیاستهای ارزی و ضعف در نظام توزیع و تنظیم بازار است و بنظر می رسد بدون تغییر در این سیاست ها، نمی توان انتظار تنظیم بازار داشت.
همشهری نوشت: بررسی های میدانی و گزارش های رسمی نشان میدهد از پاییز سال قبل تاکنون، قیمت هر کیلو گوشت گوساله تنظیم بازار در بعضی بازه ها بیشتر از ۵۰۰ هزار تومان بالا رفته است. درحالی که میانگین قیمت گوشت گوساله تنظیم بازار در فروردین ۱۴۰۴ حدود ۵۰۰ هزار تومان بود، حالا میانگین قیمت آن در بازار آزاد تا بالای میلیون تومان رسیده است. این در شرایطی است که در دوره توزیع گوشت تنظیم بازار، قیمت آزاد این کالا در بازار حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان بود.
بدنبال این جهش، دولت تصمیم به واردات چند صد هزار تن گوشت قرمز گرفت تا عرضه داخلی را تقویت کند؛ بااین حال گزارش ها از تأخیر در اجرای این سیاست یا بی اثری توزیع آن در پایین آوردن قیمت مصرف کننده حکایت دارد.
چرا گوشت گران شد
خشک سالی و کاهش بارندگی ها سبب افت چند میلیون تنی تولید علوفه مرتعی و مزرعه ای شده و هزینه خوراک دام بشدت بالا رفته است. دامداران ناچار شده اند نهاده را با قیمت آزاد خریداری کنند و درنتیجه، هزینه تمام شده هر کیلو گوشت بالا رفته است.
همینطور مشکل تأمین نهاده ها (جو، ذرت و سویا) از مهم ترین علل کاهش عرضه است. اختلال در واردات و تخصیص ارز ترجیحی سبب شد نهاده با نرخ آزاد و چند برابر گران تر به دست دامدار برسد و عرضه گوشت کاهش پیدا کند.
در این بین، به دنبال تغییر سیاست ارزی و حذف یا کاهش ارز ترجیحی، هزینه واردات نهاده و حتی گوشت قرمز افزایش پیدا کرد. درنتیجه، قیمت تمام شده گوشت داخلی و وارداتی هر دو بالا رفت و واردات هم نتوانست نقش تنظیمی پررنگی ایفا کند.
بر همه موارد بالا باید ناهماهنگی در تخصیص ارز و اولویت واردات را هم اضافه کرد. فعالین صنعت دامداری و تولید گوشت باور دارند در حالی ارز به واردات گوشت اختصاص داده شده که واردات نهاده دامی در اولویت نبوده است. این سیاست، به جای کاهش هزینه تولید، عملا وابستگی به واردات را تقویت کرده است.
بخش دیگری از جهش قیمت ناشی از فاصله زیاد قیمت دام زنده با قیمت مصرف کننده است. کارشناسان می گویند ضعف نظارت در شبکه توزیع، احتکار و دلالی، باعث افزایش قیمت های مصنوعی در راه انتقال گوشت از دامدار به بازار شده است.
البته افزایش هزینه نیروی کار و ضعف ساختاری تولید در کشور هم از مسیر بالا بردن هزینه تولید و توزیع، یکی از دلایل تأثیرگذار بر افزایش قیمت بوده است.
تأثیر بر سبد غذایی خانوار
افزایش مداوم قیمت گوشت قرمز منجر به کاهش سرانه ی مصرف در کشور شده است. آمارها نشان میدهد مصرف فعلی بسیار پایین تر از سطح سفارش شده تغذیه ای است و این مساله بر سلامت عمومی، بخصوص در دهک های پایین درآمدی، اثر منفی دارد.
افزایش قیمت گوشت همینطور از مسیر قیمت غذاهای آماده و پروتئین های جانشین، اثر تورمی زنجیره ای بر سفره خانوار گذاشته است.
دولت چه می کند؟
بعد از حذف ارز ترجیحی واردات گوشت، برای مدتی بازار توانست با حفظ تناسب عرضه و تقاضا، نرخها را در حد معقولی نگه دارد اما در ادامه به دلایلی مختلفی که پیشتر توضیح داده شد، بازار باردیگر متشنج شد و واکنش سیاستگذار به این تشنج به قدری آهسته بود که اثرگذاری آن به حداقل کاهش پیدا کرد.
اقدام دولت برای واردات گوشت قرمز گرچه در کوتاه مدت ضروری بود، اما ازنظر حجم، زمانبندی و هدف گذاری منطقه ای با نوسان و ناهماهنگی همراه بوده است. همینطور در حالی ارز برای واردات گوشت تخصیص داده شد که تأمین نهاده های دامی که پایه تولید داخلی است با مشکل مواجه بود.
کارشناسان باور دارند هماهنگی میان سیاست ارزی و دفاع از تولیدکننده داخلی کلید پایداری بازار و کاهش وابستگی به واردات است. بازار گوشت قرمز در ایران درگیر تلفیقی از عوامل اقلیمی، ارزی و مدیریتی است. بدون اصلاح سیاستهای تأمین نهاده، افزایش ذخایر استراتژیک و مهار واسطه گری، واردات مقطعی نمی تواند ثبات بلند مدت را تأیید کند.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب