تحصیلات تكمیلی بهتر است یا دوره های كاربردی؟
مشكلات اشتغال مهندسان جوان!
ارتباط با مشتری: یك استاد دانشگاه با بیان این كه چند سال است كه از ارتباط بین صنعت و دانشگاه صحبت می گردد و دانشگاه ها واحدی به نام ارتباط با صنعت دارند كه بیشتر یك واحد نمایشی است، اظهار داشت: در دانشگاه های معتبر كشورهای اروپایی، هزینه رساله هایی كه مرتبط به كاهش آلاینده های زیست محیطی است را، به صورت صددرصد پرداخت می كنند. یعنی رساله ها بر مبنای نیاز صنعت پیشنهاد می گردد و هزینه اجرای رساله توسط شركتی كه به نتایج حاصله از آن رساله نیاز دارد، پرداخت می گردد نه دانشجو!
دكتر علی جلالی در گفت وگو با ایسنا، درباره اینكه كارفرما چه نوع مهندسی را استخدام خواهد نمود و آیا فردی كه صرفا تحصیلات دانشگاهی دارد انتخاب می گردد یا فردی كه به رشد و شكوفایی توانایی های خود پرداخته است اظهار نمود: طبق استاندارد ایزو ۹۰۰۱ صلاحیت و شایستگی یك فرد به چند عامل بستگی دارد: تحصیلات، آموزش، مهارت و تجربه؛ تمام این موارد قابل اندازه گیری هستند اما مهارت به راحتی قابل اندازه گیری نیست چون بخشی ذاتی است، مثلا فردی دارای تحصیلات دكترای مدیریت است اما آیا مهارت مدیریتی هم دارد؟
وی ادامه داد: در اغلب تخصص ها، مهارت و تجربه مهم تر است مثلا فردی تحصیلات دانشگاهی ندارد اما یك تكنسین یا مهندس عالی است. متاسفانه در ایران به تحصیلات بیش از اندازه بها داده شده است و خانواده ها راغب هستند كه فرزندانشان تحصیلات بالاتری داشته باشند كه البته به تازگی خیلی از خانواده ها متوجه اشتباهشان شده اند كه باید فرزندانشان مهارت مربوط به رشته خویش را بگذرانند مثلا در انگلستان فردی كه مدرك دیپلمش را دریافت كرده است به جای ادامه تحصیل و دریافت مدرك لیسانس، دوره های آموزشی مربوط به رشته اش را می گذراند و وارد بازار كار می گردد.
جلالی درباره اینكه چه آموزش هایی برای استخدام مهم تر هستند تصریح كرد: ما افراد تحصیلكرده زیادی داریم اما آیا از آموزش های مورد نیاز برخوردار می باشند. به هرحال جلوی ضرر را هروقت بگیریم، منفعت است. برای مثال فردی كه لیسانسش را از رشته های مهندسی دریافت كرده، می تواند فوق لیسانسش را از گرایش های مدیریتی انتخاب نماید یا دوره های آموزشی كاربردی را بگذراند زیرا وی از مهارت های مدیریتی و سرپرستی آگاه نیست و اینگونه می تواند مهارت هایش را تقویت كند. بعنوان مثال فردی كه لیسانس مهندسی صنایع، مكانیك، متالورژی و... دارد و بعنوان كارشناس بخش كیفیت فعالیت می كند، بهتر است كه در دوره های یك ساله MBA گرایش مدیریت كیفیت شركت نماید به جای اینكه در مقطع كارشناسی ارشد رشته تحصیلی خود ادامه تحصیل دهد.
این استاد دانشگاه درباره جایگاه علمی و خوب مقالات كشور و جایگاه ضعیفمان در صنعت و كیفیت كالاها خاطرنشان كرد: بنده انكار نمی كنم كه از نظر علمی در درجه بالایی نیستیم این مورد فقط جنبه نظریه دارد ولی متاسفانه صنعت ما به دانش در حد فوق دیپلم یا لیسانس نیاز دارد و این دانش در ایران كاربرد ندارد. بعنوان نمونه ما چند سال پیش در یكی از كارخانجات ریخته گری ۴۰ درصد ضایعات داشتیم، اساتید دانشگاه های كشورمان هم جهت كاهش میزان ضایعات نظرات متفاوتی می دادند اما كارساز نبود. درنهایت نقطه عطف تقابل مهارت و تحصیلات بود كه نمایانگر این بود كه یك مدیر عامل توانست با تجربیاتش ضایعات را به نصف كم كند. نظر این مدیر اینگونه بود كه نیروی انسانی سیستم انگیزشی نداشت و عمدا محصولات را خراب می كرد. برای این مورد نیازی به مقاله ISI نیست و مهارت و تجربه مدیریتی مهم است.
او اضافه كرد: حال به این مساله می پردازیم كه مثلا یك شركت می خواهد یك مهندس سرپرست كارگاه استخدام كند، فردی رجوع می كند كه بهترین معدل را از بهترین دانشگاه دریافت كرده است و گاهی هم پیش می آید كه فردی می گوید من دكترای رشته مهندسی دارم ولی كارفرما در خلال مصاحبه پی می برد كه مهارت وی ضعیف است و باعث تعجب می گردد كه این فرد چگونه فارغ التحصیل شده است؛ از طرفی دیگر فردی با مدرك دانشگاهی لیسانس با معدل نه چندان بالا جهت مصاحبه رجوع می كند كه با عنایت به مهارت های فردی، سوابق تجربی و آموزشی وی شانس بیشتری برای پذیرش خواهد داشت. در وضعیت كنونی با عنایت به انبوه فارغ التحصیلان و تعدد دانشگاه ها شرایط به نحوی شده است كه كارفرما به سختی می تواند عملیات غربالگری و استخدام را انجام دهد.
با توجه به اینكه كشور ایران بعد از روسیه بیشترین میزان فارغ التحصیلان رشته مهندسی را داراست و روز پنجم اسفند ماه روز ملی مهندسی نام گذاری شده، وی در سفارش خود به مهندسان جوان علاقه مند به كار آفرینی در حوزه تحصیلات خود متذكر شد: اتفاقا یكی از مشكلاتی كه ما در حوزه اشتغال داریم، این است كه اغلب مهندسان جوان ما به دنبال آن هستند كه جایی بعنوان كارشناس یا كارمند استخدام شوند، در حالیكه خیلی از آن ها با استفاده از خلاقیت، هوش و ذكاوت خود می توانند موسسات یا شركت هایی بخصوص دانش بنیان تاسیس كنند كه چند نفر دیگر را هم به استخدام خود در آورند. لازمه این كار كسب تجربه نزد یك مهندس با تجربه ی دیگری است كه رابطه بین آن ها می تواند مثل استاد و شاگردی باشد.
این مدرس بین المللی در حوزه استاندارد ادامه داد: در برخی از رشته های مهندسی برای كارآفرینی شاید به نظر برسد كه سرمایه لازم است مثلا یك مهندس متالورژی بیش تر به این فكر است كه یك كارگاه ریخته گری تاسیس كند یا یك مهندس نساجی خواستار راه اندازی كارگاه پارچه بافی یا بافندگی لباس است یا یك مهندس عمران می خواهد یك شركت پیمانكاری تاسیس كند، ولی یكی از كارهایی كه همین مهندسان می توانند انجام دهند كاهش ضایعات یا عارضه یابی و افزایش بهره وری همین كارگاه های تخصصی رشته خود است كه لازمه تحقق آن، كار كردن مهندس جوان در شركت های مهندسی با تجربه است.
جلالی ادامه داد: متاسفانه صنعت ما دانشگاهیان را باور ندارد و همین طور اساتید دانشگاه هم صنعت را قبول ندارند. یك استاد دانشگاه وقتی در دانشگاه برای دانشجویان دكترا تدریس می كند، نمی تواند از پس دوره های آموزشی برای مهندسان با سابقه كار حتی كم برآید. مهندسانی كه در صنعت كار كرده اند، اساتید دانشگاه را بعنوان یك فرد آكادمیك و علمی می پندارند.
وی خاطرنشان كرد: متاسفانه در ایران هزینه های اجرایی رساله اكثرا توسط دانشجو پرداخت می گردد و فقط در قالب یك كتاب صحافی شده جهت بایگانی در كتابخانه مناسب می باشد. اما اگر اساتید با عنایت به نیازهای صنعت پروژه های تحقیقاتی خویش را معرفی كنند، می توانند با انگیزه و استعداد زیادی كه دانشجویان ما دارند صنعت ایران را متحول كنند. هنوز صنعت ما دانشگاه را به خوبی قبول ندارد.
او همینطور درباره نحوه حمایت دولت هم اظهار داشت: اخیرا دولت كار خوبی انجام داده و طرح كارورزی كارشناسان جوان را اجرا كرده است، هرچند كه خیلی از كارفرمایان و كارورزان به علت بعضی از مشكلات این طرح نمی توانند از آن استفاده كنند و پیشنهاد بنده این است كه اجازه دهیم همین طرح كارورزی بدون دخالت دولت صورت گیرد مانند رابطه استاد و شاگردی.
وی در توضیح این مطلب اظهار داشت: قبلا فردی كه میخواست خیاطی یا مكانیكی یاد بگیرد، به میزان یك سال در كنار یك خیاط یا مكانیك كار آموزی می كرد و بدون اینكه حقوقی بگیرد یا بدون مزایا هم آموزش می دید و هم یاد می گرفت و هم كار می كرد؛ اگر همین مبحث را دولت اجازه دهد یك مهندس جوان در یك شركت مهندسی یا تولیدی مثلا شش ماه یا یك سال در آن واحد كار كند و تجربه و مهارت وی اضافه شود همینطور می تواند با دریافت نامه سابقه كار و دوره های آموزشی گذرانده شده از كارفرما، توانایی هایش را جلوه دهد.
وی در انتها خاطرنشان كرد: هم اكنون كارفرما زیر بار این مورد نمی رود چون طبق قانون كار، وی باید حتی كارآموز را هم بیمه كند. اگر این قوانین اصلاح شود، حجم عظیمی از افراد تحصیلكرده بخصوص قشر مهندسان جوان مشغول به كار می شوند. دانشجویان با شركت در دوره های آموزشی كاربردی و كارآموزی شانس بیشتری برای كار خواهند داشت و روی مهارت های خود بیشتر تمركز می كنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب